بررسی مورفولوژیکی و مولکولی نماتدهای خانواده longidoridae در باغات پسته استان کرمان

پسته یکی از محصولات مهم کشاورزی ایران است که پیشینه ی تاریخی طولانی دارد. با آغاز صادرات، این محصول در قرن جاری، ارزش اقتصادی و تجاری آن افزایش چشمگیری پیدا کرده است. درخت پسته توسط آفات و بیماری های گیاهی زیادی مورد حمله قرار می گیرد. در بین بیماری های پسته، بیماری های خاکزاد این محصول اهمیت زیادی در جهان دارند. یکی از مهم ترین گروه های عوامل ایجاد بیماری های خاکزاد نماتدهای انگل گیاهی می باشند. در بررسی فون نماتدهای انگل باغات پسته تا کنون چندین جنس و گونه خسارت زا روی پسته گزارش شده است، که تعدادی از آنها در خانواده longidoridae قرار دارند. در این بررسی نتایج مربوط به پراکنش خانواده longidoridae ارائه می گردد. به منظور تعیین پراکنش گونه های این خانواده، در سال های 1386 تا 1388 تعداد 157 نمونه خاک از مناطق مهم پسته کاری استان کرمان جمع آوری شد و پس از حمل به آزمایشگاه، نماتدهای آن ها با روش سانتریفیوژ استخراج و قبل از انجام مراحل تثبیت تعداد نماتدهای این خانواده در 250 گرم خاک شمارش شد. پس از تثبیت نماتدها با فرمالین 4%، از آن ها اسلایدهای دائمی تهیه گردید. خصوصیات ریخت شناسی نماتدها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم مورد بررسی قرار گرفت و قسمت ها و اندام های مختلف آنها اندازه گیری شد. پس از تهیه شرح کامل نمونه ها و مقایسه آن ها با گونه های موجود در منابع، گونه های longidorus africanus، با حداکثر جمعیت و پراکنش و xiphinema vuittenezi، xiphinema pachtaicum با جمعیت و پراکنش متوسط و xiphinema index با حداقل جمعیت شناسایی شدند. گونه xiphinema oxycaudatum نیز برای اولین بار از کرمان گزارش می شود. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی گونه غالب، longidorus africanus، dna نه ایزوله مختلف نماتد پس از استخراج و تکثیر نواحی its ژن rna ریبوزومی با استفاده از pcr، نواحی مذکور توالی یابی شده و ضمن تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزارهای مختلف، درخت فیلوژنی آن ها ترسیم گردید. هم چنین توالی این نه جدایه با سایر گونه های longidorus و جمعیت های آن ها مورد مقایسه قرار گرفت. دندروگرام به دست آمده نشان دهنده چند گروه متمایز در ایزوله های مورد بررسی بود. نتیجه حاصل از این دندروگرام و مقایسه آن با داده های مربوط به سایر گونه های این جنس موید مفید بودن توالی نواحی مذکور برای تفکیک جمعیت ها وگونه های این جنس می باشد.